Վանաձորի Ա. Ս. Պուշկինի անվան № 4 հիմնական դպրոցը հիմնադրվել է 1933թ.:
Դպրոցի հիմնադրումը կապված է Կիրովականի քիմգործարանի կառուցման հետ, քանի որ այդ ընթացքում քաղաք են եկել բազմաթիվ ռուս շինարարներ՝ ընտանիքներով: Բացի այդ, քաղաքում կար զորամաս, և զինծառայողների երեխաներն ունեին ռուսական կրթության կարիք:
 |
| Առաջին տնօրենն ուսուցիչների հետ |
1933-ից դպրոցը դարձավ ինքնուրույն, և տնօրեն նշանակվեց քիմգործարանի աշխատակից Նիկոլայ Ֆյոդորովիչ Կոսոբրյուկովը:
Դպրոցը տեղակայվեց 5 սենյակից բաղկացած մի շինությունում: Փոքրիկ բարաքը հարմարեցրին և դարձրեցին դահլիճ: Ժամանակի ընթացքում ծագեց փոխտնօրեն ունենալու անհրաժեշտությունը: Առաջին փոխտնօրեն դարձավ Մ.Պ.Տաուկչին: Տարիների ընթացքում աշակերտների թիվն աճեց: Կազմավորվեցին զուգահեռ դասարաններ: Դպրոցին տրամադրվեց № 2 դպրոցի ազատված շենքը:
1937-ին, կապված Պուշկինի մահվան 100-ամյակի հետ, դպրոցին շնորհվեց Պուշկինի անունը: Այն հանրապետությունում առաջինն է որպես Պուշկինյան դպրոց:
Պատերազմից հետո առանձնացրեցին իգական և արական դպրոցները: Տղաներին փոխադրեցին № 7 դպրոց: 1948-ից դպրոցը նորից միասնական էր:
1956-ին կառուցվեց այս դպրոցի առաջին մասնաշենքը: Դասերն ընթանում էին երկհերթ: Ծագեց II մասնաշենքի շինարարության հարցը: 1954-ին ուսուցիչների և աշակերտների մի մասն առանձնացվեց որպես 8-ամյա դպրոց, որը 5 տարի անց հիմք դարձավ № 11 դպրոցի համար:
Դպրոցի մանկավարժներից 7-ը արժանացել են Վաստակավոր ուսուցչի կոչման, իսկ 12-ը պարգևատրվելեն Լուսավորության նախարարության «Ժողովրդական կրթության գերազանցիկ» մեդալով:
70-ական թթ. դպրոցն ունեցել է անալիտիկ քիմիայի` ժամանակի պահանջներին համապատասխանողլաբորատորիա, որի շնորհիվ դպրոցի սաները խորացված գիտելիքներ են ստացել քիմիա առարկայից: 70-80-ական թթ. շրջանավարտները ավարտական ատեստատին զուգահեռ ստանում էին նաև քիմիայի լաբորանտիվկայական:
 |
| 80-ականների մանկավարժական կոլեկտիվը |
1933-88թթ. դպրոցում աշխատում էին 550 հոգի, շրջանավարտների թիվը 1900 էր, առաջին դասարան է ընդունվել 6520 երեխա, ունեցել են 123 մեդալակիր:
1988-ի աղետալի երկրաշարժին դպրոցի երկու մասնաշենքերը դիմակայեցին այնքանով, որ զոհեր չեղան: Շենքերը դարձան վթարային: Երեխաների շրջանում եղան զոհեր, դրանք այն երեխաներն էին, ովքեր սովորում էին երկրորդ հերթում և դեռ տանն էին:
1988-ի աղետալի երկրաշարժին դպրոցի երկու մասնաշենքերը դիմակայեցին այնքանով, որ զոհեր չեղան: Շենքերը դարձան վթարային: Երեխաների շրջանում եղան զոհեր, դրանք այն երեխաներն էին, ովքեր սովորում էին երկրորդ հերթում և դեռ տանն էին:
Շատ դպրոցների նման № 4 դպրոցն էլ էվակուացվեց ՌԴ Անապա քաղաք:
Կարճ ժամանակ անց դասերը վերսկսվեցին վրաններում, հետո՝ տնակներում (բարաքներում): Ուկրաինացի շինարարների ջանքերով վերականգնվեց և ամրացվեց երկրորդ մասնաշենքը: Դպրոցն սկսեց լիարժեք գործել երկու հերթով:
1993թ. նշվեց դպրոցի 60-ամյակը:
 |
| Առաջին շրջանավարտները |
Ուսումնական գործընթացը տալիս էր իր բարձր արդյունքները տնօրինության, մանկավարժների հմուտ, հետևողական և խստապահանջ աշխատանքի շնորհիվ:
90-ականների դժվարին տարիներին դպրոցը շարունակում էր աշխատանքը նախկին եռանդով: 2000-ին Շվեյցարիայի "Կարիտաս" կազմակերպությունը սկսեց առաջին մասնաշենքի վերականգնման աշխատանքը: 2002-ի սեպտեմբերի մեկին այն շահագործման հանձնվեց մեծ հանդիսավորությամբ: Ներկա էին բազմաթիվ հյուրեր, պետական պաշտոնյաներ, նախկին շրջանավարտներ: Դպրոցն սկսեց գործել մեկ հերթով, որը մեծ հնարավորություն ստեղծեց արտադասարանային խմբակների, ցերեկույթների կազմակերպման համար: Դպրոցի սաները պարբերաբար ակտիվ մասնակցություն են ունենում ասմունքի, երգի, պարի համաքաղաքային փառատոնին, բարեգործական ակցիաներին, շաբաթօրյակներին, հոբելյանական տոնակատարություններին:
Ուշադրության կենտրոնում, սակայն, եղել և մնում է ուսումնական գործընթացը:
Բազմաթիվ են հաջողությունները առարկայական օլիմպիադաների բնագավառում, հատկապես փայլուն են արդյունքները ռուսաց լեզվից և անգլերենից:
Հաջողություններ են գրանցվել "Կենգուրու" մաթեմատիկական մրցաշարից, "Ռուսական արջուկ" մրցաշարից: Դպրոցում ակտիվորեն գործում են Աշակերտական խորհուրդը, Ծնողական խորհուրդը, որ մշտական համագործակցության մեջ են մանկավարժական խորհրդի հետ:
Այսօր դպրոցը համապատասխանում է ժամանակի բոլոր պահանջներին: Ունի լուսավոր դասասենյակներ, գրադարան, ԻՀԿ (ինտերնետ համակարգչային կենտրոն), տեխնիկական անհրաժեշտ հագեցվածություն, մարզասրահներ, լոկալ կաթսայատուն: Մի խոսքով, ամեն ինչ ժամանակի հետ համաքայլ ընթանալու համար:
Այսօրվա մանկավարժական անձնակազմի էական մասը կազմում են դպրոցի շրջանավարտները:
Դպրոցի մանկավարժներից շատերը պարգևատրվել են մարզպետի շնորհակալագրերով: “Տարվա լավագույն ուսուցիչ” կոչմանն արժանացել են Ա. Սուքիասյանը, Ն. Արաբաջյանը, Ա. Խաչիկյանը, Է. Անտոնյանը, Ա. Գիգոյանը, Մ. Միխայլովան, Ա. Քոչարյանը:
Դպրոցի շրջանավարտների 72 % ընդունվել և շարունակում են ընդունվել ոչ միայն մեր հանրապետությանբուհերը, այլ նաև` նրա սահմաններից դուրս: Նրանցից 182-ը դպրոցն ավարտել են ոսկե և արծաթե մեդալներով:
Շատերն արդեն նշանավոր գործիչներ են դարձել գիտության և արվեստի տարբեր բնագավառներում (78-ըկրթության բնագավառում, 85-ը բնական գիտություններում, 23-ը գրականության մեջ և արվեստում, 34-ըռազմական արվեստում).
Գեորգի
|
Արեշյան
|
տեխն. գիտ. դոկտոր, ՀՀԳԱ իսկական անդամ
|
Կիմ
|
Ծատուրյան
|
տեխ. գիտ դոկտոր, ՌԴ ԳԱ իսկական անդամ
|
Ստեփան
|
Զարգարյան
|
տեխ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր
|
Արամ
|
Առաքելյան
|
ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
|
Իգոր
|
Ռեշետով
|
բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
|
Ալեքսանդր
|
Վելումյան
|
կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
|
Էդվարդ
|
Փաշինյան
|
Երեւանի կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր.
|
Գրիգոր
|
Հախինյան
|
կոմպոզիտոր
|
Վահան
|
Միրաքյան
|
օպերայի երգիչ
|
Վլադիմիր
|
Մսերյան
|
ՀՀ ժողովրդական արտիստ (դերասան)
|
Վիոլետա
|
Գեւորգյան
|
ՀՀ ժողովրդական արտիստ (դերասանուհի)
|
Բելլա
|
Դարբինյան
|
ՀՀ ժողովրդական արտիստ (երգչուհի)
|
2007-ին դպրոցը Լոռու մարզում ճանաչվել է տարվա լավագույն դպրոց:
Լոռու մարզում դպրոցը միակն է, որն ընդգրկված է եղել ՅՈՒՆԵՍԿՈ-ի ASCP ծրագրում:
Աշակերտների կազմով բազմազգ է. կողք կողքի ուսանում են ազգությամբ հայ, ռուս, վրացի, ուկրաինացի, ղազախ, հույն, թուրքմեն երեխաներ:
2013թ. դպրոցը նշեց իր 80-ամյա հոբելյանը:
Վաղ առավոտից դպրոցի բակը լի էր երգ ու երաժշտությամբ: Դպրոցի աշակերտներին հյուր էին եկել իրենց սիրելի հեքիաթի հերոսները:
Դպրոցի մանկական ուրախ տրամադրությանը հաջորդեց հյուրերի ընդունելությունը: Առաջին հյուրերից էր Գյումրիում Ռուսաստանի Դաշնության գլխավոր հյուպատոս Եվգենի Կոնիշևը, ում աղ ու հացով դիմավորեցին դպրոցականները:
Հոբելյանի կապակցությամբ դպրոցի երկու մասնաշենքերի տարբեր անկյուններում բացվել էին ցուցահանդեսներ, որոնցում ներկայացված էին կրթօջախի պատմությունը, վաստակաշատ ուսուցիչները, գիտության և արվեստի բնագավառներում հայտնի շրջանավարտները, ինչպես նաև այն շրջանավարտները, ովքեր այսօր աշխատում են դպրոցում:
Դպրոցի հոբելյանական օրը շարունակվեց Շառլ Ազնավուրի անվան մշակույթի պալատում: Մանկավարժական բեղմնավոր գործունեության համար, 80-ամյա հոբելյանի կապակցությամբ Լոռու մարզպետ Ա. Նալբանդյանը շնորհակալագրեր հանձնեց դպրոցի տնօրեն Համլետ Խումարյանին և մի շարք մանկավարժների: Շնորհավորական ուղերձով հանդես եկավ դպրոցի տնօրեն Հ. Խումարյանը, ով նույնպես շնորհակալագրեր հանձնեց մի շաք մանկավարժների:
Միջոցառմանը ներկա էին Լոռու մարզպետարանի կրթության, մշակույթի և սպորտի վարչության պետ Մինաս Սայադյանը, վարչության մի շարք աշխատակիցներ, դպրոցի տնօրեններ, ծնողներ և բազմաթիվ շրջանավարտներ:
Հոբելյանական ցերեկույթին ներկայացվեցին ֆիլմեր դպրոցի պատմության և տնօրենի առօրյայի մասին, որոնց հաջորդեց գեղարվեստական մասը:
Դպրոցականները հանդես եկան դպրոցի օրհներգով, երգ ու պարով, ասմունքով: Միջոցառումը եզրափակվեց դպրոցի հոբելյանին նվիրված երգով:
Դպրոցի կայացմանը և մշտապես բարձր հեղինակություն ունենալուն իրենց արդյունավետ և հետևողական աշխատանքով նպաստել են տարբեր տարիներին դպրոցը ղեկավարած տնօրենները.
1. Կոսոբրյուկով
|
Ֆ.
|
Ն.
|
1933-38 թթ.
|
2. Վարդանյան
|
Օ.
|
1938-41 թթ.
| |
3. Օվոդենկո
|
Ռ.
|
Յա.
|
1941-42 թթ.
|
4. Սուրգովիտո
|
Մ.
|
Ա.
|
1942-43 թթ.
|
5. Տերշիվսկայա
|
Ա.
|
1943-44 թթ.
| |
6. Մորդուխովիչ
|
Մ.
|
1944-45 թթ.
| |
7. Կագրամանովա
|
Ա.
|
Խ.
|
1945-46 թթ.
|
8. Պապիկյան
|
Գ.
|
1946-47 թթ.
| |
9. Առաքելյան
|
Մ.
|
Ա.
|
1947-53 թթ.
|
10. Ամիրովա
|
Ն.
|
Մ.
|
1953-54 թթ.
|
11. Արշակունի
|
Մ.
|
Ա.
|
1954-62 թթ.
|
12. Գազիյանց
|
Վ.
|
Մ.
|
1962-63 թթ.
|
13. Մուրադյան
|
Բ.
|
Յա.
|
1963-64 թթ.
|
14. Ամիրովա
|
Ն.
|
Մ.
|
1963-64 թթ.
|
15. Առաքելյան
|
Մ.
|
Ա.
|
1964-65 թթ.
|
16. Ամիրովա
|
Ն.
|
Մ.
|
1965-67 թթ.
|
17. Մինասյան
|
Մ.
|
Գ.
|
1967-81 թթ.
|
18. Մուրադյան
|
Ռ.
|
Ն.
|
1981-87 թթ.
|
19. Ազարյան
|
Է.
|
Ա.
|
1987-99 թթ.
|
20. Չարչյան
|
Ռ.
|
Լ.
|
1999-2012 թթ.
|
21. Խումարյան
|
Հ.
|
Ա.
|
2012թ.
|
Տնօրենների կողքին դպրոցի աշխատանքները համակարգել, կազմակերպել և վերահսկել են բազմաթիվ փոխտնօրեններ.
Զուտիկովա
|
Նադեժդա
|
Ալեքսեյի
|
Շուլման
|
Եվգենյա
|
Բորիսի
|
Սարգսյան
|
Նինա
|
Սերգեյի
|
Արղուշյան
|
Լևոն
|
Սարիբեկի
|
Դժուլա
|
Լյուդով
|
Վլադիմիրի
|
Դավթյան
|
Լաուրա
|
Հրանտի
|
Հովհաննիսյան
|
Էլլա
|
Կորյունի
|
Գաբրիելյան
|
Աննա
|
Իվանի
|
Ռեշետովա
|
Վալենտինա
|
Գրիգորի
|
Արշակունի
|
Անաստասիա
|
Վլադիմիրի
|
Ղարագյոզյան
|
Արաքսյա
|
Վանդոսի
|
Արաբաջյան
|
Նինա
|
Վահագի
|
Լորյան
|
Վալենտինա
|
Վաչագանի
|
Աբրահամյան
|
Լուիզա
|
Հրաչիկի
|
Հարությունյան
|
Անահիտ
|
Համլետի
|
Բաղդասարյան
|
Լաուրա
|
Գրիգորի
|
Հակոբյան
|
Տիրուհի
|
Լևոնի
|
Աբելյան
|
Արգինե
|
Նորայրի
|
Գալստյան
|
Անահիտ
|
Մառլենի
|
Ազատյան
|
Վեներա
|
Գրիգորի
|
Գևորգյան
|
Լարիսա
|
Աղասու
|
Մնացականյան
|
Մարինե
|
Յուրիկի
|
Դպրոցի վաստակավոր ուսուցիչներ.
Սարգսյան
|
Նինա
|
Սերգեյի
|
/դասվար/
|
Ցեխանովսկայա
|
Կլարա
|
Արտյոմի
|
/ռուսաց լ./
|
Ստեփանյան
|
Արշալույս
|
Ստեփանի
|
/մաթեմատիկա/
|
Մուրադյան
|
Ռոզա
|
Նիկիտայի
|
/մաթեմատիկա/
|
Միքայելյան
|
Միքայել
|
Համբարձումի
|
/քիմիա/
|
Արշակունի
|
Անաստասիա
|
Վլադիմիրի
|
/աշխարհագրություն/
|
Վարդումյան
|
Գալուստ
|
Ներսեսի
|
/ֆիզիկա/
|
Վաստակաշատ ուսուցիչներ.
Վարդումյան
|
Ասյա
|
Բարսեղի
|
/հայոց լ./
|
Սարդարյան
|
Ջուլիետա
|
Արշալույսի
|
/հայոց լ./
|
Մինասյան
|
Ռոզա
|
Ավետիքի
|
/հայոց լ./
|
Քոչինյան
|
Լուսյա
|
Արմենակի
|
/հայոց լ./
|
Քոչինյան
|
Աշոտ
|
Հարությունի
|
/հայոց լ./
|
Ինաշվիլի
|
Ալլա
|
Անատոլիի
|
/ռուսաց լ./
|
Բուչնևա
|
Նադեժդա
|
/ռուսաց լ./
| |
Ադիլխանյան
|
Ադելաիդա
|
Իվանի
|
/անգլ./
|
Գալոյան
|
Լաուրա
|
Գրիգորի
|
/դասվար/
|
Արշուղյան
|
Լևոն
|
Սարիբեկի
|
/մաթեմատիկա/
|
Շահնազարյան
|
Ագնեսա
|
Մեսրոպի
|
/քիմիա/
|
Բաղդասարյան
|
Լաուրա
|
Գրիգորի
|
/պատմություն/
|
Մաթևոսովա
|
Աիդա
|
Հակոբի
|
/ֆիզկուլտուրա/
|
Ժողովրդական կրթության գերազանցիկներ.
Ամիրխանյան
|
Մագդա
|
Խորենի
|
/դասվար/
|
Ռեշետովա
|
Վալենտինա
|
Գրիգորի
|
/դասվար/
|
Ռոգոզնիկ
|
Եվգենյա
|
Սեմյոնի
|
/դասվար/
|
Ղուլյանց
|
Նելլի
|
Արկադիի
|
/դասվար/
|
Գալոյան
|
Լաուրա
|
Գրիգորի
|
/դասվար/
|
Կոյֆման
|
Էմիլյա
|
Վլադիմիրի
|
/դասվար/
|
Տելեգինա
|
Նադեժդա
|
Վասիլի
|
/դասվար/
|
Գրիգորյան
|
Լիդա
|
Սերգեյի
|
/ռուսաց լ./
|
Խաչատրյան
|
Սոֆյա
|
Ռուբենի
|
/ռուսաց լ./
|
Ափինյան
|
Ջեմմա
|
Տրդատի
|
/ռուսաց լ./
|
Կազեևա
|
Օլգա
|
Գրիգորի
|
/ռուսաց լ./
|
Սոսնա
|
Մարիա
|
Դավիթի
|
/ռուսաց լ./
|
Սերոբյան
|
Սվետլանա
|
Եղիշի
|
/մաթեմ./
|
Զուտիկովա
|
Նադեժդա
|
Ալեքսեյի
|
/մաթեմ./
|
Մելքոնյան
|
Ռոզա
|
Նիկոլայի
|
/աշխարհագր./
|
Հովհաննիսյան
|
Էլլա
|
Կորյունի
|
/ֆիզիկա/
|
Սարգսյան
|
Սեդրակ
|
Միխայիլի
|
/քիմիա/
|
Դրյոմին
|
Վլադիմիր
|
Վասիլի
|
/ՆԶՊ/
|
Դպրոցի շրջանավարտներից շատերն ընտրել են մանկավարժի մասնագիտությունը, աշխատել և նրանցից շատերն այսօր էլ շարունակում են աշխատել դպրոցում՝
Ամիրխանյան
|
Մագդա
|
Խորենի
|
/դասվար/
|
Գալոյան
|
Լաուրա
|
Գրիգորի
|
/դասվար/
|
Արաբաջյան
|
Նինա
|
Վահագի
|
/դասվար/
|
Հակոբյան
|
Տիրուհի
|
Լևոնի
|
/դասվար/
|
Պողոսյան
|
Գոհար
|
Ռազմիկի
|
/դասվար/
|
Աբրահամյան
|
Ռիմա
|
Աղասիի
|
/ռուսաց լ./
|
Սահակյան
|
Աշխեն
|
Լևոնի
|
/ռուսաց լ./
|
Սուքիասյան
|
Անահիտ
|
Սերգեյի
|
/ռուսացլ./
|
Պետրոսյան
|
Նոնա
|
Սերգեյի
|
/ռուսաց լ./
|
Հարությունովա
|
Կարինա
|
Ռոբերտի
|
/ռուսաց լ./
|
Ափինյան
|
Լուսինե
|
Սամվելի
|
/անգլերեն/
|
Մինասյան
|
Աննա
|
Հենզելի
|
/անգլերեն/
|
Սիմոնյան
|
Լյուդմիլա
|
Համլետի
|
/մաթեմ./
|
Ալիխանյան
|
Մարինա
|
Վազգենի
|
/մաթեմ./
|
Վարդումյան
|
Իրինա
|
Գառնիկի
|
/մաթեմ./
|
Մսրյան
|
Հռիփսիմե
|
Ղազարի
|
/մաթեմ./
|
Գևորգյան
|
Լարիսա
|
Աղասու
|
/մաթեմ./
|
Բալաբեկյան
|
Մարինա
|
Հրաչիկի
|
/մաթեմ./
|
Ավետյան
|
Արմենուհի
|
Սարգսի
|
/ինֆորմ./
|
Մելքոնյան
|
Դավիթ
|
Միասնիկի
|
/քիմիա/
|
Միրոնովա
|
Լյուբով
|
Իվանի
|
/քիմիա/
|
Կարակաշյան
|
Լիանա
|
Վլադիմիրի
|
/աշխարհագր./
|
Գևորգյան
|
Մերի
|
Պարգևի
|
/կենսաբան./
|
Թումասովա
|
Օֆելյա
|
Անուշավանի
|
/պատմ./
|
Գուլյանց
|
Աշոտ
|
Արմոյի
|
/ֆիզկուլտ./
|
Վարդանյան
|
Արամ
|
Դրաստամատի
|
/տեխնոլոգիա/
|
Հակոբյան
|
Ռուզաննա
|
Հրանտի
|
/լոգոպեդ/
|
Կնյազյան
|
Արմինե
|
Սարգսի
|
/սոց.մանկ./
|
Լևոնյան
|
Նոննա
|
Խաչիկի
|
/ջոկատավար/
|
